De bank van de Spaanse Inquisitie !
Door: Geert Muylaert
Naar de bank gaan is een bekende uitdrukking. Maar hebben jullie zich ooit al afgevraagd waar het woord ?bank? vandaan komt ? Of het volgende verhaal geschiedkundig correct is weet ik niet. Ik heb dit jaren geleden horen vertellen door een veilingmeester op een internationale veiling en wil het daarom met jullie delen. Het pronkstuk van zijn veiling was een 16de eeuwse loodzware Spaanse vierkante tafel. Het meubel was qua stijl en vormgeving niet hoogstaand, maar wel uiterst functioneel ! Deze tafel had ooit toebehoord aan de kerkelijke Inquisitie en bevatte een uiterst merkwaardige lade.
Volgens de mondelinge overlevering kon iemand die het zich financieel kon veroorloven plaats nemen op de bank aan deze vierkante tafel om zijn schuld af te kopen voor het gepleegde misdrijf. De schuldenaar zat dus letterlijk op het bankje om te onderhandelen met zijn ondervrager, de genaamde inquisiteur. Als er een overeenkomst werd bereikt moest het geld ?onder de tafel betaald worden? ! Wie niet betaalde kon zittend op de bank zich voorbereiden op een uiterst pijnlijke straf … De tafel welke te koop werd aangeboden op de veiling bevatte een zeer diepe schuif (+ 25 cm) welke in het midden volledig doorliep en langs beide kanten van de tafel was voorzien van een handgreep. Je kon dus langs twee zijden van de tafel de schuif uittrekken. Het geld in de schuif werd door de schuldenaar doorgeschoven naar de overzijde van de tafel en zag niet het daglicht … Om zijn arm ver en diep genoeg in de schuif te kunnen steken was deze daarom gemakshalve diep genoeg gemaakt.
Beste Croesusvolgelingen, als wij naar de bank gaan, zouden wij eigenlijk moeten zeggen : wij gaan naar de tafel om het geld eronder te schuiven ? Doen jullie soms ook een betaling onder de tafel ?
Gepubliceerd: 1 juli 2010 in Kunst & Antiek.
Tags: Inquisitie
Reacties
12 reacties.
Reactie door Vincent - 1 juli 2010 om 21:44
Het online etymologisch woordenboek wijst in dezelfde richting:
bank (1) Look up bank at Dictionary.com
“financial institution,” late 15c., from either O.It. banca or M.Fr. banque (itself from the O.It. word), both meaning “table” (the notion is of the moneylender’s exchange table), from a Gmc. source (cf. O.H.G. bank “bench”); see bank (2). The verb meaning “to put confidence in” (U.S. colloquial) is attested from 1884. Bank holiday is from 1871, though the tradition is as old as the Bank of England. To cry all the way to the bank was coined 1956 by flamboyant pianist Liberace, after a Madison Square Garden concert that was packed with patrons but panned by critics.
Reactie door Geert Muylaert - 2 juli 2010 om 08:23
De tafel werd verkocht voor 65.000 BEF + veilingkosten. De gelukkige koper kan mits wat geluk deze tafel thans aan 50 % soldenprijs verkopen. Economische crisis weet je wel.
De “jeugd” van tegenwoordig koopt de dag van vandaag de hoog gekwalificeerde en goedkope meubelen van IKEA … die meubelen welke je eenmaal verhuist nog goed zijn voor het containerpark …
Reactie door firmin klets - 2 juli 2010 om 08:50
Zwijg stillekes over Ikea meubelen ! Ik heb daar eens ’n voetenbankje gekocht met de mooie naam “Billy”. Toen het na 13 uur eindelijk ineen stond zaten m’n handen vol splinters en was ik dus technisch werkloos.
Reactie door frank declerck - 2 juli 2010 om 08:52
Firmin,
Ge hebt er weer te hard op geklopt zeker?
Reactie door firmin klets - 2 juli 2010 om 08:54
Miljaaar ja ; op zo’n stom bankje dan nog 😉
Reactie door frank declerck - 2 juli 2010 om 08:59
Onderschat IKEA niet. Hun concept is uniek. Ook achter de schermen, meer bepaald de manier hoe de goederen geproduceerd dienen te worden, zijn niet van de poes. De kwaliteit/prijs verhouding is zeer hoog en menig producent heeft al serieus zijn broek gescheurd aan IKEA. Ieder stukje van het productieproces staat op papier, zoals ook alle te gebruiken materialen, levertijden, … De producent die meent slimmer te zijn, krijgt het deksel op zijn neus. Ofwel mag hij zijn goederen niet leveren aan ze niet aan alle voorwaarden voldoen of zal zal hij een fikse boete betalen. Maar zelfs voldoen hij aan alle voorwaarden en mag hij leveren tegen de vooropgestelde prijs, zal hij nadien beseffen dat er niets aan verdiend werd of eerder aan verloren.
Reactie door firmin klets - 2 juli 2010 om 09:07
De Zweedse patron ( ben even de naam kwijt ) is niet voor niets een van de rijkste mannen ter wereld h? ! Maar ik zit hier mooi met kapotte handen 😉
Reactie door Geert Muylaert - 2 juli 2010 om 11:02
Bij IKEA hebben ze inderdaad goed nagedacht over het concept. Je koopt een simpele boekenkast, en als je dan kijkt naar het montageschema … krijg je al meteen een punthoofd. Je kan u dan in alle eerlijkheid afvragen welke idioot iets simpel zo moeilijk heeft op papier gezet.
Toen mijn buurman met zijn montageschema op mijn schouder kwam kloppen, heb ik dit voor zijn ogen kapot gescheurd. Met mijn werkkoffer en simpel boerenverstand “LOGICA” was dit werkje zo gefikst !
Reactie door firmin klets - 2 juli 2010 om 11:35
Bij mij was het ook gefikst in 13 uur. Blijkbaar was het ook niet goed gedaan want het bankje viel ineen en ik zat met kapotte pollen. Enfin, ieder zijne stiel 😉
Reactie door Vincent - 2 juli 2010 om 19:19
Ik heb ooit gehoord dat het bedrijf IKEA een “eenmanszaak” is qua bedrijfsvorm. Hierdoor is financi?le informatie zoals jaarrekeningen niet openbaar toegankelijk …
Reactie door Frank Declerck - 1 juli 2010 om 14:05
Mooie prent, Geert. Toont nog maar eens aan in welke gelukzalige tijd we nu leven. Het is in het verleden duidelijk anders geweest. Ik denk dat een forum zoals deze(of de schrijvers) een lang leven zouden hebben.