Is the party over?
Door: Frank DeclerckWe leven in wat we op zijn minst kunnen zeggen “rumoerige tijden“. Na? de dotcomcrash en de kredietcrisis hebben velen zich verslikt in hun aandelenportefeuille. Waar de AEX begin deze eeuw nog de 700 benaderde, haalt de index vandaag nauwelijks de helft. Ook andere indexen zoals de BEL20 en de Dow Jones vertoeven ver onder hun piek.
Wie de beursbeleggingboekjes leest? van de jaren ’80 en ’90, vindt daar onomwonden in terug dat aandelen veruit de beste belegging zijn aller tijden. Een gemiddelde winst van 7% per jaar is het absolute minimum te behalen. Ondertussen weten we wel beter. Aandelen zijn en blijven risicovolle beleggingen.
Graag had ik jullie mening gekend. Nu de beurzen relatief laag staan, lijkt een instapmoment een grote opportuniteit. Aandelen zijn “inflatie-ongevoelig” dus dat zit wel snor. Een spaarboekje is niet meer interessant, obligaties zijn niet meer interessant en een algemene wet stelt dat hoe lager de rente hoe hoger de aandelen zullen koersen. Het plaatje ziet er dus zeer goed uit.
Anderzijds blijft de economie maar aanmodderen. Hoge werkloosheid en hoge schulden. Maar wederom zegt een wijsheid: Als er bloed door de straten vloeit, zijn er zaken te doen. Daarnaast weten we dat aandelen niet altijd gelijk lopen met de economie. Hoe zien jullie de uitkomst:
1. Hyperinflatie: Aandelen gaan dus serieus stijgen.
2. Het Japanse verhaal. Veel stimulering die slechts tijdelijk werken, waarna de economie continue terugvalt met ups and downs in de aandelenmarkten maar waarbij nooit meer de top gehaald wordt.
3. Deflatie: Alle assets blijven dalen in waarde en dus ook aandelen.
4. Een volledige instorting van ons economisch systeem, waarbij alle papieren waarden vernietigd worden: papieren geld, obligaties, massa’s bedrijven en banken die op de fles gaan, waarna er een volledig nieuw systeem moet opgestart worden.
5. Uw mening!
Gepubliceerd: 17 oktober 2010 in Aandelen, Beurs.
Tags: deflatie, Economie, hyperinflatie, instorting, japan
Reacties
21 reacties.Reactie door Luc lcdnlf - 17 oktober 2010 om 17:07
Je moet zoveel mogelijk vermijden te “voorspellen”. Beter is te reageren of zelfs helemaal niets te moeten doen.
De permanente portefeuille werkt in elke economisch klimaat. De PP zal niet werken bij hyperinflatie, maar dat is een probleem van vertrouwen en niet van economie. Van de winst word je niet rijk, elk jaar gemiddeld zowat vijf procent bovenop inflatie. Er zijn ook verliesjaren, hoewel die eerder zeldzaam zijn. Als belegger interesseer je dat niet echt, maar als spaarder kan je er zeker je voordeel bij doen.
De portefeuille wordt steevast als volgt samengesteld.
25% goud, goed bij inflatie
25% aandelen, goed bij welvaart
25% obligaties, goed bij recessie
25% cash, goed bij deflatie
Minstens elk jaar breng je terug evenwicht in de portefeuille, door bij te kopen wat onder de 25% is weggezakt en te verkopen wat boven de 25% is uitgestegen. Je brengt eerder evenwicht als een onderdeel boven de 35% is uitgestegen of onder de 15% is weggezakt. Dit evenwicht herstellen is een belangrijk onderdeel van de winstgevendheid van de PP. Doe het niet en de winstgevendheid zakt zienderogen weg.
De PP is bijgevolg een systeem dat reageert op wat is en niet gaat voorspellen. Als je wekelijks je resultaten in een grafiek zou uitzetten, zou je kunnen stellen: ?volg de grafiek?.
Nu nog even terug naar het onderwerp goud. Waarom bezit je goud? Is het omdat het zo mooi blinkt en het zo mooi klinkt om rond te bazuinen? Is het omdat je zo op goud verlekkerd bent? Dan zit je fout volgens mij.
Voor mij is de enige goede reden om goud te bezitten, het beschermen van potenti?le welvaart die je in het verleden hebt opgebouwd en voor de toekomst reserveer. Ik heb het over potenti?le welvaart. Zolang je het aan de kant houdt, heb je de kans op welvaart, maar niet de welvaart zelf. Zo zou je perfect als schooier en een bedelaar door het leven kunnen gaan met twintig kilo goud ergens ver weg in een kluis verstopt (zonder waardeoordeel over de beschreven levensstijl)
Ik ken iemand die beweert dat zijn huis 500000 euro waard is. Ik zeg dat zijn huis niets waard is. Grof? Wellicht wel, maar toch zit er een grond van waarheid in mijn redenering. Hij woont in zijn huis en wil het niet verkopen. En zolang hij niet wilt verkopen, is zijn huis geen bal waard. Zijn huis kan 500000 euro waard zijn, als hij het wilt verkopen. Zolang hij het niet wilt verkopen, kan hij er in wonen en kost het huis geld aan onderhoud en belastingen.
Gelukkig weegt het nadeel van de kosten niet op tegen het voordeel van het wonen, maar daar gaat mijn redenering niet over. Ik probeer hier enkel duidelijk te maken, dat je heel goed moet afwegen waarom je een bezit aanschaft en waarom je het eventueel bewaart voor gebruik in de toekomst. Zolang het een eerbaar bezit is, is er geen enkele goede reden om het bezit ervan te verwerpen of juist te begeren, behalve het waarom je het wilt hebben of juist niet wilt hebben.
Als je toch wilt gaan voorspellen, probeer dan eerder de eventuele bubbels te zien, zoals nu de staatsobligatiebubbel en in de toekomst de goudbubbel (nu nog niet). Bouw dan eventueel je portefeuille rond drie van de vier categorie?n.
In Europa verwacht ik minder hyperinflatie dan dat ik die in de VS verwacht. Het geval Zimbabwe toonde aan dat aandelen ook een goede bescherming kunnen bieden tegen hyperinflatie.
Reactie door Frank Declerck - 17 oktober 2010 om 17:48
Luc,
Over de PP heb ik al een aantal discussies gehad met Marc Demesel (die het in de BENE landen op de kaart heeft gezet) en wij zijn het er over eens dat de PP de beste manier is om een groot vermogen te beschermen. Vooral ondernemende mensen die hun kostbare tijd aan het ondernemen moeten besteden, is dit een zeer goed systeem.
Wie echter rijk wil worden via beleggen kan met de PP minder aanvangen. Daar kan een voorspellende visie wel zijn werk doen en winstgevend zijn. Daarom moet je tijdig de bubbels zien en je strategie daaraan aanpassen. Het systeem Buffett is niet meer van deze tijd. Stel dat Buffett een japanner was, geboren in 1960 en beginnen traden in de jaren ’80 en ’90. Wellicht zouden we dan nooit van Buffett gehoord hebben, want het systeem van ondergewaardeerde aandelen zou in die periode en land veel minder gewerkt hebben, tenzij ook hij zijn strategie zou aangepast hebben.
Reactie door Geert Muylaert - 17 oktober 2010 om 19:00
Ik ga voor het Japans verhaal. Gelukkig is er de goudzeepbel die vroeg of laat zal barsten …
Reactie door Vincent - 17 oktober 2010 om 19:20
In het Japans verhaal geloof ik niet. Dat zou betekenen dat alles goedkoper wordt (deflatie) ? Dan zouden “brave spaarders” aan koopkracht winnen. Ik denk eerder dat zij de grote duppe zullen zijn door inflatie !
Reactie door Frank Declerck - 17 oktober 2010 om 19:52
Zitten we nu niet reeds in het Japanse verhaal? Huizenprijzen dalen, bankenrente zo goed als op nul, stimilus programma’s die noch de economie verbeteren noch de werkloosheid verminderen.
Alleen is dit scenario (alhoewel het al 20 jaar duurt in Japan en dus bijna een volledige generatie) slechts een tussenstadium. De afloop ervan is nog niet gekend.
Reactie door Cyriel Dentich - 17 oktober 2010 om 20:16
Vincent,
duppe of dupe ?
Reactie door Luc lcdnlf - 18 oktober 2010 om 06:21
Zoals nu in de VS met schulden en geld wordt omgesprongen, vrees ik voor dat Japan-scenario. Het Japan-scenario is mogelijk geweest, omdat Japan zijn schulden tot voor kort bij de eigen bevolking kon “parkeren”. In de VS is dat onmogelijk. Daar koopt de FED de staatsobligaties op. Daar koopt de FED de hypotheken op. Daar koopt de FED de schulden van individuele staten op. Met wat? Met nieuw gemaakte dollars. Frankrijk heeft het geprobeerd, Duitsland heeft het geprobeerd, Zimbabwe heeft het geprobeerd.
Frankrijk heeft er zijn Franse revolutie en zijn voorliefde voor bezit van goud aan overgehouden, Duitsland zijn Hitler en later zijn economisch wonder, Zimbabwe een flinke kater.
Overigens timmert Europa flink aan dezelfde weg. De laatste Ierse uitgifte van staatsobligaties is integraal opgekocht door de ECB, integraal.
Van een goudbubbel is nog lang geen sprake, maar dat die er komt, is een feit.
Reactie door Goldonomic - 18 oktober 2010 om 07:47
Dag Frank,
Een paar opmerkingen:
– De beurzen staan nu niet laag. Ze staan integendeel zeer hoog, kunstmatig opgepept door de enorme bailouts van de laatste jaren en maanden. In hyperinflatie is de aandelenmarkt over het algemeen g??n veilige plaats om te zijn. Het is iets minder slecht dan cash, dat klopt. Waar cash bij hyperinflatie 99,9% van zijn waarde verliest, zullen de aandelen van de bedrijven die niet over de kop gaan misschien ‘slechts’ 90% van hun waarde verliezen. Nominaal zullen ze uiteraard blijven stijgen, maar hun re?le waarde zal dalen. Idem voor de huizenmarkt overigens.
Het Japanse scenario is _onmogelijk_, vandaag de dag hebben de Amerikanen/Europeanen niet de hoge spaarratio en de lage schulden die de Japanners indertijd hadden. Onze staatsobligaties zijn zo stilaan onverkoopbaar geworden (zie ons recente artikel “De Goldrush Komt Eraan?de rente _kan_gewoon niet meer dalen, waardoor steeds meer overheden (oa Amerika, UK, Europa) simpelweg hun schulden monetariseren. Dat is hoe hyperinflatie gemaakt wordt. De enige theoretische uitweg is doen wat Volcker deed in 1980: de rentevoeten astronomisch doen stijgen om het vertrouwen in de munt te herstellen. Dat kan echter nu niet meer, omdat de staatsschuld dan in de stratosfeer zou schieten?het zou het onmiddellijke failliet van het Westen betekenen. Overheden plegen geen sepukku, ze zullen proberen om het probleem van zich af te schuiven, hun schulden in een ‘gecontroleerde inflatie’ laten verdampen. Dat is wat nu geprobeerd wordt in de zogenaamde geldoorlog. De financi?le roergangers beseffen of zeggen echter niet dat op dit niveau inflatie niet langer controleerbaar is: de schuur staat in brand, en ze kan niet geblust worden met meer benzine.
Het enige geld dat niet mee in de internationale geldoorlog kan gezogen worden is goud. Daarom dat we een goldrush krijgen en een hyperinflatie.
Reactie door Frank Declerck - 18 oktober 2010 om 09:55
@goldonomic:
Dat noem ik nu eens een duidelijk standpunt. Welke munt zal er eerst vallen? Dollar, Pond of Euro. Ik vrees voor het pond omdat die internationaal gezien het minste beschermd is.
Celente voorspelt een crash nog dit jaar van de aandelenbeurzen. Ik heb het daar moeilijk mee omdat een timing zowat het meest onvoorspelbare is. Niemand weet welke trigger iets veroorzaakt. Zelfs nu, 10 jaar later weet nog altijd niemand wat juist de dotcom heeft doen springen.
Reactie door Vincent - 18 oktober 2010 om 21:35
Goldonomic,
Kan u wat meer info geven over de “Belgische Federatie van Technische Analytici” waarover u het heeft op uw website ? Via Google vind ik daar niets over terug:
http://www.google.be/search?q=Belgische+Federatie+van+Technische+AnalyticiBelgische+Federatie+van+Technische+Analytici&ie=utf-8&oe=utf-8&aq=t&rls=org.mozilla:en-US:official&client=firefox-a#sclient=psy&hl=nl&client=firefox-a&hs=k4v&rls=org.mozilla:en-US%3Aofficial&q=%22Belgische+Federatie+van+Technische+Analytici%22&aq=f&aqi=&aql=&oq=&gs_rfai=&pbx=1&fp=7b96e0efd34a2272
Reactie door Goldonomic - 18 oktober 2010 om 23:05
@Frank
Vergeet niet dat de Britten heel hard meehelpen aan het levend houden van de dollar, door staatsobligaties op te kopen van de Amerikanen via allerlei juridische constructies. De London City is ook een zeer belangrijke plaats voor het verhandelen van goud en het manipuleren van de goudprijs. Het kan dus dat de Britten iets langer dan de Amerikanen kopers zullen vinden voor hun staatsobligaties. Ik ga hier nog verder over moeten nadenken, het is een complexe kwestie.
Reactie door goldonomic.com - 18 oktober 2010 om 23:12
Eigenlijk is het toch allemaal voor de hand liggend..men hoeft maar te kijken wat er in Zimbabwe gebeurde…en ophouden te filisoferen en te denken dat dit bij ons in de Westerse wereld niet zal gebeuren…geef het net wat tijd en boterhammen en gebruik je gezond verstand. Aandelen zijn VASTE AKTIEVA en gaan dus stijgen tijdens de Hyperinflatie..maar minder dan iedereen verwacht hoor…en enkel het echte Barbaars geld zal dit overleven zonder kleerscheuren. Zoals het altijd gebeurd is de 4.000 laatste jaren. Natuurlijk is men nooit zeker en moet men zijn vermogen toch ‘een klein beetje spreiden’ – niet teveel echter – want dan wordt het resultaat ook mediocrity.
Reactie door Frank Declerck - 18 oktober 2010 om 23:36
Tuur,
Eigenlijk is het al te zot om los te lopen dat monetariseren ?berhaupt mogelijk is. Op bedrog kan onmogelijk een stabiele economie gebouwd worden. Het enige dat we kunnen hopen, is dat de zuivering geordend verlopen kan, maar ik denk dat dit whishful thinking is.
Reactie door Frank Declerck - 18 oktober 2010 om 23:44
Zitten we daarbij niet met een serieus goud “probleem”?
Het monetaire goud zou nu al een waarde moeten hebben van meer dan 100 000 dollar/ounce. Maar ten opzichte van zilver en mogelijks andere assets is goud al behoorlijk duur. Hoe kan deze ongerijmdheid opgelost worden? Als goud explodeert moet ook al de rest exploderen, anders krijg je een scheeftrekking tussen de echte activa onderling.
Reactie door Goldonomic - 18 oktober 2010 om 23:45
@Frank
Inderdaad, te gek voor woorden. De zuivering zal niet ordelijk verlopen net zoals dat het failliet van Bernie Madoff niet ordelijk kon verlopen. Als fraude aan het licht komt vechten mensen met elkaar om de beetjes die overblijven.
Reactie door Vincent - 19 oktober 2010 om 18:57
Je mag ook niet alle aandelen over dezelfde kam scheren. Zo ziet het er volgens mij bij (hyper)inflatie zeer goed uit voor oerdegelijke grondstofaandelen zoals Royal Dutch Shell.
Reactie door Belga Bom - 23 oktober 2010 om 14:38
Mijn antwoord:
Veel inflatie, maar niet zo HYPERveel dan men zou denken.
Als de inflatie voor enkele jaren naar laat ons zeggen tussen de 5 en de 10 procent gaat en de rente laag blijft, dan mag je eens uitrekenen hoeveel welvaart de burgers zullen verliezen. 2 jaar 5% inflatie is niet 5%+5% maar 5%+5,25% en ga zo maar door. Sinds het eind van WOII is de welvaart steeds maar verder toegenomen, daar gaat nu verandering in komen. Enkel degenen die zich degelijk voorbereiden (inderdaad door middel van bijvoorbeeld G O E D E aandelen) zullen welvarender uit de aankomende inflatoire periode komen.
Groet,
BB
Reactie door Vincent - 23 oktober 2010 om 14:42
Beste BB (toch niet Brigitte Bardot 😉 ?),
Ik ben het met u eens. Voor het eerst sinds lang (mogelijk inderdaad sinds WO 2) zullen nieuwe generaties waarschijnlijk gemiddeld terug MINDER welvarend worden dan de voorgaande generaties.
Reactie door Goldonomic - 26 oktober 2010 om 15:25
@Vincent Mertens
Ik kreeg net volgend berichtje binnen van mijn collega Francis:
“De VTA is, jaren na mijn aftreden, opgegaan in de VBA, de club van beleggingsanalisten die niets met TA te maken willen hebben. Geen activiteiten meer.
Volgens mij bestaat de BVTA niet meer.”
Vriendelijke groeten,
Tuur Demeester
Reactie door Vincent - 17 oktober 2010 om 13:37
Ik ga uit van optie 1. Zoals ik reeds aangaf in mijn artikel “Let the beast go !” http://www.croesusforum.com/let-the-beast-go-gaan-de-beren-in-winterslaap/ ben ik vwb de beurzen dan ook positief voor de langere termijn. Sinds 30 augustus (publicatie van het artikel) staan we reeds +/- 12,5% hoger (S&P 500).
Waar winnaars zijn, zijn er ook verliezers … Dit zullen volgens mij spaarrekeningen en staatsobligaties zijn !